Huismussen
Er was een tijd waar mussen alomtegenwoordig waren in de stadsomgeving. Maar helaas is hun aantal in tal van steden, waaronder Brussel, fel geslonken. In Sint-Gillis loopt er momenteel een project om ze terug naar de stad te halen.
Begin 2016 heeft een groep inwoners de krachten gebundeld om in samenwerking met het Ecohuis en de wijkvereniging Morichar-en-Transition, een groep op te richten. Deze groep heeft intussen concrete initiatieven genomen, die ze de komende jaren zullen voortzetten. De groep ‘Amis des moineaux de Saint-Gilles’ organiseert acties die zich tot verschillende doelgroepen richten (inwoners, scholen, architecten, …). Die acties moeten de uitbreiding van mussenkolonies en hun terugkeer naar de plekjes die ze hadden verlaten, bevorderen.
In 2021 gaan de acties door en lijken vruchten af te werpen: er worden verschillende mussen gezien op het Moricharplein waar alles 4 jaar eerder begon. Er zijn veel groepen opgericht in Brussel (Schaarbeek, Vorst, …).
In 2022 werd de vereniging “Mus en Biodiversiteit” opgericht om de dynamiek van de burger-mussengroepen te coördineren.
Onze acties :
- Het huismussenkit (bestaande uit een nestkastje, een voederhuisje, zaden en meelwormen, en het mussenboekje) aanbieden aan de inwoners van Sint-Gillis die mussen in hun huis hebben (het kit is gratis)
- Om advies te geven over hoe je je tuin moet inrichten, je gevel voor de mussen
- Invoering van een pedagogische kit, die momenteel wordt getest in enkele scholen in Sint-Gillis
- toezicht houden op de ontwikkeling van pleinen en bouwterreinen om aanbevelingen te kunnen doen ter bevordering van de terugkeer van mussen (bijv. Pierre Paulus Park)
- Mussen en hun nestplaatsen in kaart brengen
- Opstellen van communicatie- en bewustmakingsmateriaal
- Wetenschappelijk en ethisch onderzoek te verrichten
Wil je actie ondernemen?
Wilt u actie ondernemen om mussen te beschermen (in het veld, op een stand, tijdens een gevelrenovatie, om een telling uit te voeren, enz.) Laten we erover praten, dan zoeken we samen naar een manier om te handelen, afhankelijk van uw beschikbaarheid en uw gevoeligheid : moineaux1060@gmail.com ou maisonecohuis@stgillis.brussels
Kijk naar onze video
Raadpleeg het mussenboekje
Download onze samenvatting van de 5 coups de main pour aider les moineaux
De zwarte gierzwaluwen
Het door Leefmilieu Brussel gesubsidieerde MaisonEcoHuis heeft in april 2018 het project gelanceerd om de populaties zwarte gierzwaluwen terug naar Sint-Gillis te halen.
De biodiversiteit gaat er niet enkel op achteruit op het platteland, maar ook in de stad. Sint-Gillis is daar geen uitzondering op. Zowel burgers als de gemeente zitten echter niet stil !
Het project :
Met het project “Gierzwaluwen” streeft het MaisonEcoHuis een dubbele doelstelling na: burgers sensibiliseren rond de aanwezigheid en noden van gierzwaluwen, maar ook het bieden van een gastvrij onthaal. Dit kan door bij particulieren gratis nestkastjes te plaatsen of op gemeentelijke gebouwen steigergaten (vroegere holtes in gevels om steigers te bevestigen) in te richten enerzijds. Daarnaast gaan we tevens het gesprek aan met bouwpromotoren en architecten.
Intussen is de vrijwilligersgroep “Gierzwaluwen” opgericht, die tal van acties organiseert: nesten tellen, geplaatste nestkastjes opvolgen, sensibiliseren, nestkastjes plaatsen, begeleide wandelingen …
De zwarte gierzwaluw :
Vaak worden ze verward met de huiszwaluw maar het zijn wel degelijk zwarte gierzwaluwen die je hoog in de lucht boven Sint-Gillis, of in zwermen krijsend door de straten, ziet vliegen. Wist je bijvoorbeeld dat gierzwaluwen zo’n 9 maanden per jaar in Afrika doorbrengen en 3 maanden (mei, juni en juli) naar onze streken komen om er te nesten (1 enkele worp per jaar). Wie weet mocht je reeds jonge gierzwaluwen onder de dakgoot aan je gevel verwelkomen. Typisch voor deze vogelsoort is immers dat ze gaan nestelen in de holtes van onze gebouwen (gat tussen twee bakstenen, spleet in de kroonlijst, steigergaten, …) en zodra ze de ideale holte hebben gevonden, komen ze jaar na jaar terug!
Jonge gierzwaluwen (1ste tot 3de levensjaar) komen iets later dan de volwassenen, om elkaar hier, dollend en krijsend door onze straten, achterna te zitten! Ze zijn veel luidruchtiger dan de nestparen en laten zich dan ook het meest horen.
De holtes :
Het probleem is dat we de slechte gewoonte hebben om alle holtes te dichten en we het de gierzwaluw alsmaar moeilijker maken om met ons samen te leven. Hoe meer panden worden gerenoveerd en nieuwbouw wordt opgetrokken, hoe minder gierzwaluwen er nog overblijven. En ook vele andere holenbroeders lijden eronder (mussen, zwarte roodstaartjes, vleermuizen, sommige insecten). We moeten dus ernstig gaan nadenken over de inrichting van onze steden. Door levende habitats (en niet enkel de ecologische) in te richten, die gunstig zijn voor fauna en flora, kunnen we de biodiversiteit in onze steden verbeteren.
*Ontdek ons document ‘Onze holenbroeders’
Hoe kunnen we ze helpen ?
Je kunt de gierzwaluwen op tal van manieren helpen. Aan jou de keuze dus:
- Je omgeving sensibiliseren, een wilde tuin aanleggen, renovaties uitvoeren zonder holtes te dichten, …
- Nestkastjes plaatsen (het MaisonEcoHuis voorziet in de gratis plaatsing van nestkastjes bij jou*)
- De steigergaten (gaten in de gevel) toegankelijk houden (open klep).
- Gespotte nesten melden via observations.be of bij het MaisonEcoHuis maisonecohuis@stgillis.brussels
- Ben je architect, aannemer, vastgoedmakelaar of burger met een renovatie- of nieuwbouwproject, neem dan gerust contact met ons op. We gaan graag met jou het gesprek aan en/of komen ter plaatse om een aantal oplossingen voor te stellen!
- Sluit je aan bij de groep vrijwilligers ‘Gierzwaluwen’ (sensibilisering, vogels tellen, nestkastjes plaatsen, …). Heb je belangstelling? Neem dan contact op met het MaisonEcoHuis.
* De gemeente beschikt over een beperkt aantal nestkastjes en plaatst die enkel op locaties die geschikt zijn voor gierzwaluwen. Dit is afhankelijk van de configuratie van je huis (oriëntatie, hoogte, …). We maken best een afspraak om ter plaatse te komen kijken.
Pour plus d’infos, adressez vous à notre responsable “martinets” : maisonecohuis@stgillis.brussels
Voor meer info, gelieve contact op te nemen met onze verantwoordelijke “Gierzwaluwen”: eruwet@stgilles.brussels